Dit herken je vast: dat moment waarop je iemand voor het eerst ontmoet en meteen al een oordeel hebt klaarstaan. Misschien is het een collega die wat afstandelijk lijkt, of een moeder op het schoolplein die iets anders doet dan jij zou doen. We zijn er snel bij om anderen in een hokje te stoppen, zonder dat we vaak weten wat er achter hun gedrag schuilgaat. Maar wat als we nu eens zouden stoppen met die snelle aannames en proberen te begrijpen wat er echt speelt?
Eigen schuld dikke bult
Ik herinner me nog goed hoe ik als brugpieper (je weet wel, als je tas groter is dan jijzelf) te maken kreeg met oordelen, niet alleen door pestgedrag (ik had een grote moedervlek in mijn gezicht) maar ook later, toen mijn broer werd vermoord. Ineens bevond ik me in een wereld vol oordelen. De reacties waren hard: “Eigen schuld, dikke bult.” En “Opgeruimd staat netjes”. Veel mensen hadden hun oordeel al klaar, zonder dat ze wisten wat mijn broer had doorgemaakt. En geloof me, dat soort opmerkingen blijven hangen. Ze doen pijn en maken een moeilijke situatie alleen maar zwaarder.
Elk gedrag komt ergens vandaan
Het feit is dat achter elk gedrag een verhaal zit. Een verhaal gevormd door ervaringen, emoties en omstandigheden die we vaak niet kennen. Zoals bij mijn broer, die als adoptiekind uit Zuid-Korea naar Nederland kwam. Een start in een vuilniscontainer, een start die zijn sporen heeft nagelaten, omdat hij in de cruciale eerste maanden van zijn leven in het weeshuis niet werd vastgehouden. Dat heeft geleid tot hechtingsproblemen, iets wat zijn hele leven heeft beïnvloed.
Wat is hechting eigenlijk?
Hechting is de emotionele band die ontstaat tussen een kind en zijn ouder of verzorger. Die band wordt voornamelijk opgebouwd in de eerste 1000 dagen van een kind, en bepaalt hoe veilig en vertrouwd het zich voelt in relaties met anderen. Als die hechting ontbreekt, kan dat leiden tot onzekerheid, moeite met vertrouwen en problematisch gedrag later in het leven. Mijn broer kreeg in zijn eerste maanden in een weeshuis geen fysiek contact, wat zijn hechting verstoorde. Ondanks de liefdevolle zorg van mijn ouders, had hij al een achterstand die hem diep beïnvloedde.
Van oordelen naar begrip
Dit soort informatie maakt duidelijk waarom het zo belangrijk is om niet zomaar te oordelen. Gedrag komt ergens vandaan, en vaak weten we niet wat er allemaal achter schuilgaat. Door eerst te proberen te begrijpen in plaats van te veroordelen, kunnen we de wereld een stukje vriendelijker maken. Door dieper te kijken dan alleen naar de oppervlakte, kunnen we niet alleen anderen beter begrijpen, maar ook een vriendelijkere wereld creëren. Hoe je dat kunt doen leg ik uit in mijn keynote ‘Eigen schuld, dikke bult’.
Mijn missie
Als spreker strijd ik voor een oordeelvrije maatschappij en ben ik te boeken op events over bijvoorbeeld werkgeluk, zelfontwikkeling, inclusie. Voor organisaties heb ik ook een waardevolle aanvullende teamsessie ontwikkeld. In deze sessie wordt de communicatie in een team verbeterd en maken we de werkvloer vrij van oordelen en aannames. Een diepgaande sessie die enorme, positieve impact heeft op de samenwerking in een team. Perfect voor bedrijven die streven naar een betere sfeer, meer werkgeluk, een effectievere samenwerking, minder verzuim en verloop. Meer informatie vind je op www.joskekuut.nl
Strijd je mee voor een oordeelvrije maatschappij?